Wereldliteratuur over het Menselijk Tekort

Lezing op maandag 21 januari 2019
In deze lezing bespreekt Guido Robbens twee van de belangrijkste romans uit de wereldliteratuur.

'De man zonder eigenschappen' is Musils levenswerk. Al vanaf het begin van de twintigste eeuw speelde hij met plannen voor deze grootse roman. De eerste opzetjes dateren van 1918. Van 1922 tot aan zijn dood in 1942 zou hij er vervolgens onafgebroken aan werken.
De Man zonder Eigenschappen
wordt algemeen gerekend tot de grote modernistische romans van de twintigste eeuw, naast À la recherche du temps perdu van Marcel Proust en Ulysses van James Joyce. Het boek werd in 1999 verkozen als beste Duitstalige roman van de Twintigste Eeuw. Verder werd het boek verkozen in Le Mondes verkiezing van de 100 beste boeken van de eeuw en in 2002 werd het opgenomen in de lijst van belangrijkste boeken uit de wereldliteratuur, samengesteld door de Zweedse Academie.

De tweede roman die besproken wordt is: Radetzkymars  een roman van de Oostenrijkse schrijver Joseph Roth uit 1932. Het schetst het verhaal van de ondergang van de keizerlijke Oostenrijk-Hongaarse dubbelmonarchie door het te koppelen aan het in verval raken van de door keizer Frans Jozef in de adelstand verheven familie Von Trotta.
Radetzkymars wordt in de literatuurgeschiedenis beschouwd als het boek bij uitstek dat de ondergang van de wereld van voor de Eerste Wereldoorlog verbeeldt. Door de liefdevolle wijze waarop hij dat doet, vormt het tevens een een soort van profetische aanklacht tegen de tijden die gaan volgen. Marcel Reich-Ranicki noemde de roman het mooiste boek uit de twintigste eeuw. Georg Lukács betitelde het als de meest overtuigende roman uit de Duitse literatuur. In 2009 werd het werk gekozen op de negende plaats in een verkiezing van de belangrijkste Duitstalige romans van de twintigste eeuw. Geert Mak besprak het in 2016 als zijn favoriete boek in het programma De meesterwerken van Paul Witteman.

Lees meer over Lezingen BijBomans