De eerste vraag die je als interviewer aan Jeanine stelt is zeker: “Hoe ben je met dichten begonnen?” Twee vrouwen blijken hierin cruciaal te zijn geweest: haar moeder en de juf uit de vijfde klas van de basisschool. “Zij vertelde erg bevlogen over poëzie en we mochten een gedicht uitkiezen om voor te dragen, ik koos De tuinman en de dood , ik vond het heel erg mooi, ik zag de ernst en de humor, het beeld. Toen wilde ik zelf ook dichten”.
Thuis werd weliswaar het dichten niet gestimuleerd, toch kreeg Jeanine via haar moeder belangstelling voor proza en poëzie.
“Ik schreef op mijn 15de mijn eerste roman Arianne geeft paardrijles, stuurde het manuscript optimistisch naar een uitgever, maar er gebeurde niets mee. Ze stuurden het terug”. In 1982 stuurde ze voor het eerst gedichten naar een uitgever. Ook die kwamen terug. Twee jaar later wilde hij een door haar zelfgemaakte bundel wel uitgeven.
Inmiddels verschenen elf dichtbundels van haar hand; nummer 12 Applaus verschijnt – 35 jaar na haar debuut – op zondag 25 oktober 2020.
In haar eerste gedichten was het thema vaak een zoektocht naar hoe zit iets in elkaar, het was een mengeling van verwondering en strijdlust. Eigenlijk is het thema nu: alles wat ze tegen komt in het dagelijks leven. “Je moet niet alles letterlijk nemen. Ik verwerk wat op mijn pad komt in mijn gedichten, maar geef het een eigen vorm. Het is geen dagboek”.
“Eigenlijk schrijf ik iedere dag in een schrift of boekje”. Voor een bundel maakt ze vervolgens een selectie zodra er voldoende geschikte gedichten zijn. Ze denkt daarbij wel aan de lezers, maar ze schrijft op de eerste plaats toch vooral om tot een goed resultaat te komen waar ze zelf tevreden over kan zijn. In het begin van haar schrijverschap was erkenning en waardering belangrijk. "De behoefte om bekend te worden is helemaal verdwenen. Het is bovenal fijn als mensen geraakt worden door mijn teksten”.
Ze heeft geen boodschap aan mensen die haar vertellen hoe het moet... schrijven. “Je eigen welbevinden is belangrijk, want dan pas kun je goed observeren en omgaan met woorden. Het is een manier van kijken, associeren waar je steeds mee doorgaat. Als je iets over wilt dragen, moeten de woorden op de goede plaats staan. Dan pas kun je het met een ander delen”.
Haiku’s
V
rij snel na haar debuut leerde Jeanine tijdens een poëzie bijeenkomst iemand kennen die Haiku’s schreef. Ze raakte geïnspireerd en werd lid van de Haiku-vereniging. Een haiku is een Japanse dichtvorm waarbij de 3 regels een vastgesteld aantal lettergrepen hebben.
zoveel ramen
en nergens een uitzicht
op orde
Jeanine omschrijft een haiku als een authentieke waarneming, waarbij je eigen persoon niet in het middelpunt staat. Het schrijven van haiku's stuurt je manier van kijken en haalt je weg uit je eigen stereotype (oordelende) manier van kijken. In een haiku staat de natuur vaak centraal. Bij het kijken naar de natuur laat je die volledig zichzelf zijn. Je leert bescheidenheid; de vorm dwingt je om je eigen persoon er buiten te houden. Bovendien dwingt de beknopte vorm je ook meteen tot de essentie te komen. Een kunstenaar vroeg haar om een haiku te mogen gebruiken voor een gravure en zo ontstond spontaan een samenwerking.
Mocht er binnen BijBomans belangstelling bestaan voor haiku’s, dan wil Jeanine workshops organiseren.
Recentelijk kreeg Jeanine niet alleen plaatselijke maar ook landelijk veel aandacht voor haar project poëzie aan het balkon. Voor een project lang gelede
n, had ze al eerder een gedicht op een laken geschreven. Tijdens de lockdown vond ze het laken op zolder. Ze hing het uit haar raam om voorbijgangers wat vreugde en variatie in die vreemde tijd te geven. Voorbijgangers waardeerden haar actie, want toen ze het laken weghaalde, kreeg ze veel reacties en is ze er mee doorgegaan. Dat resulteerde in 13 verschillende gedichten gedurende 18 weken.
Ik had gehoopt
een kamer
in zijn hart
te krijgen
maar hij bleek reeds volgeboekt.
Nu heb ik zelf
een pension geopend
Dus, als je
een kamer zoekt?!
W
at ook nog vermeldenswaardig is: Jeanine had in de wijk een van de eerste boekenkastjes voor haar huis staan.
Die belangstelling voor de wijk uitte zich ook met de oprichting (in 2015) van het zangkoor BijBomans.
Wil je meer lezen van Jeanine kijk dan op haar site waar ze dagelijks haar nieuwe gedichten, verhalen en foto's publiceert. Zie ook het fotoalbum van Raamgedichten.
Jeanine won in september 2023 de Poëzie in het donker prijs. Lees meer
Er is een haiku van haar op muziek gezet. Bekijk dit filmpje.
