Wie vanuit de Molenhoek over de Mazaraicalaan naar Empel gaat, ziet onder het viaduct een fraai betegelde wand met een tekst. Maar wat staat er nou eigenlijk? Meer dan eens ben ik gestopt om het te ontcijferen, maar dat valt nog niet mee. Ook internet biedt weinig houvast, alsof het niet de moeite waard is en de tegelzetter per ongeluk de regels heeft achtergelaten. Zou het een persoonlijke boodschap zijn? Een oproep aan een onbereikbare geliefde?
Het is niet zo spannend, maar niet minder interessant. De tegels zijn in het Jeroen Bosch-jaar 2016 gezet en de tekst luidt:
Ben geen een- of tweeling, 
eerder een zonder-
of een zondaar,
op zoek naar een wereld
waar ik deel van ben.
Intrigerende regels die als gedicht ook een titel meekregen: Wereld. Ze zijn geschreven door Abel Herzberg, de vader van schrijfster Judith Herzberg. Zie ook wikipedia. Een kernthema in zijn werk is het jood-zijn: “Het is allesbehalve een genoegen een jood te zijn. Er is maar één ding erger: géén jood te zijn.” Zie ook dbnl-herzberg en kll-herzberg. Hij schreef onder meer Tweestromenland, een dagboek dat hij in Bergen-Belsen heeft bijgehouden. In 1972 ontving hij de P.C. Hooft-prijs.
Bij mijn weten verwijst de dichter niet naar Jeroen Bosch of zijn gedachtegoed. Grote vraag is dus: waarom deze regels en wie heeft ze gekozen? Waarschijnlijk houdt dit antwoord zich schuil in een ambtelijk archief. De woorden ‘zonderling’ en ‘zondaar’ verwijzen zeker naar het werk van de Bossche schilder, maar Herzberg verwijst toch vooral naar de Jodenvervolging en het recht op een menswaardig bestaan.
Ook iets verderop, bij de spoorbrug over het Máximakanaal, zijn tegelwanden aangebracht. In totaal gaat het om zo'n 100.000 tegeltjes. De tegelwanden beelden fragmenten van het schilderij ‘Tuin der lusten’ van Jeroen Bosch uit. Het vergt enige moeite en inzet om dat te zien. Bijkomend voordeel: graffiti-kunstenaars houden niet van tegelwanden.
